Kategorie Diskussion:Jud

Löschaatrag

Begründig: Es letscht mol wo mer d'Lüüt als Juda kennzichnet hat, isches nid gut uusgange. --Janneman (Diskussion) 16:24, 18. Jan. 2013 (MEZ)

Me tar sich wörkli Frööge, öb e Kategorisierig noch Religio nöötig isch. De Albert Einstein isch sicher kan gloibige Juud gsii, obwoll er a Gott globt het. Zodem gits do kai Kategorie wie Katholik, Atheist, Noihaid oder waiss nöd waa. Wen e Person sich mit dem Judetum usenand setzt und sich öffetlich widerholt dezue üsseret, denn macht sone Kategorisierig Sii. D Ruth Dreifuess z.B. isch e Schwizer Bundesrööti gsii aber eri Religioo het nie e Rugel gspillt - vili Lütt hend da nödemol gwösst, as si useme jüdische Huus stammt. De Blocher degege isch e zimmli fromme Maa, wo sich immer wider zo sim Christetum üsseret. Wo isch denn bin em d Kategorii Christ? Nödemol d CVP isch i de Kategorie Christetum iiggornnet! Und wege wa isch de Jesus Christus zunderainisch e Juud? Müesst mer jetz nöd ganz konsequent de Buddha als Hindu und de Mohammed as Haid kategorisiere? Persone wo sich brueflich und öffetlich mitem Judetum usenandersetzed ghöred in d Kategorie Judetum. Musiker, Politiker oder Physiker etc. ghöred schlichtweg nöd noch erere Religioo (wo si i de Regle nöd selber uusgsuecht hend) kategorisiert. Lösche --al-Qamar (Diskussion) 17:26, 18. Jan. 2013 (MEZ)

Janneman, ich glaub, Du verwächslesch do ebis. Do in däre Kategori goht s um e Religionszuegherigkait wie "Chrischt", "Muslim" oder "Buddhischt", nit um d Zuegherigkait zuen ere poschtulierte "Rasse", wu vu Antisemite im 19. un 20. Jh. behauptet woren isch.

Eb mir aber eso ne Kategori bruche, ohni ass mer au Kategorie "Katholik", "Hindu" usw. hän, waiß i nit. Mir isch des glych, vu mir uus cha mer die Kategori bhalte oder au lesche. --Holder (Diskussion) 18:24, 18. Jan. 2013 (MEZ)

Wenn dä äine vo de Lüt in dere Kategorii wurdsch frooge, wien er sich definiert, wurde fast sicher sääge, er sig Juud, so wie die Dütsche oder d Schwizer wurde sääge si siige Dütschi oder Schwizer. S Juudedum isch nid nume e Religion sondern au, und hützudaags für die mäiste Juude, zerst emol s Volk oder d Nazionalidäät, wo si drzueghööre. D Juude gseen sich au nid as Rasse, so wie s d Nazi gmacht häi. Das isch jo sowiso e zimlig lächerlige Begriff, wo sich nume Rassiste öbbis chönne vorstelle drunder. Nume wil d Antisemite «Juud» as Beläidigung bruuche, stöört s d Juude sälber nid, sich eso z bezäichne. Si gseen s Brobleem nid in dr Bezäichnig, sondern in dr Haltig vo de Lüt.

Es isch aber scho guet, ass es bi uns käi Kategorii «Neeger» git. I chönnt mer scho vorstelle, was daas für Diskussioone wurd uslööse. - Andi d (Diskussion) 20:37, 18. Jan. 2013 (MEZ)

dr rathenau hätt sicher erscht gsagt, dasser deitscher isch; erschossa hentsn, weils ihm des absprocha hent. Des misset mer hier it wiederhola. Und solang die andra hier au it nach religion sortiert wärra, isch a "juudaregischter" hier scho arg komisch. A bissle historische Sensibilität kennt mer da scho erwartte, s' hätt ja schon an guata grund, warums in dr deitschen wikipedia koi so a kategorie hätt, sondern nur a kategorie "person vom juudatum". Glei hee mache

E Dütscheregister isch in dr Oornig und e Juuderegister nid? Es goot do nid (oder weeniger) um d Religioon as um s Volk. Oder wird doo behaupted, ass d Juude as Volk nit existiere und nid s Rächt häi, sich as Volk z definiere? Überhaupt häi e Hufe Wikis d Kategorii Juud und säägen ere au eso, au die hebräischi, wo vor Allem vo Juude gschriibe wird. Die Dütsche, wo s Wort Juud immer no irgenwie e Schimpfwort isch für sä, bruuche s lächerlige Person (Judentum). Was söll das überhaupt bedüte? Chunnt öbber doo iine wil er mit em Juudedum irgendwie verbunden isch, as Juud oder villicht au as Antisemit? Nid dr Begriff sött bekämpft wärde, sondern die, won en as Schimpfwort bruuche.Andi d (Diskussion) 06:27, 19. Jan. 2013 (MEZ)

Nume zur Orientierig: Wiso isch die Diskussioon äigentlig nid uf dr Diskussioonssite? - Andi d (Diskussion) 07:40, 19. Jan. 2013 (MEZ)

As e Juderegister isch die Kategori sicher nöd aazluege. Si isch trotzdem problematisch usere enzyklpädische Sicht. Miner Mainig no söl e Person ahand vo sinere Funktion i de Öffetlichkait kategorisiert were, nöd vo siner Huutfarb, Religioo oder au sexuelle Naigig etc. (D Kategorie Maa und Frau sind mee drum doo, well si e praktidche Nutze hend id e Verwaltig vo Personekategorie und wle mer uff Priester, Priesteri, Physiker, Physiker etc verzichte möcht.). E Person wo Physik macht oder Biolog isch oder Appizeller Volksliedli singt, söll nöd as Juud, Muslim, Christ etc kategorisiert were - es sai denn, die Person setzt sich för (oder au gege) d Jude ii - denn gits ebe e Kategorie wie Judetum oder Antisemitismus. As Jude e Nationalität sölet sii, isch mer noi. Juud und Israeli isch e groose Underschiid. Nomol zom Jesus: natürli isch er e Aghöörige vom jüdische Volch gsii, da gelt aber aus för sini Muetter, wege wa isch die nöd do dine? Oder sin Vatter, sini Brüedere oder ali Apostel? Wo isch Grenze zwösched Christ und Juud? Momentan isch die Kategori zimmli willkürlich und dromm au problematisch. Mag sii, as e Kategorie Person (Judetum) lächerlich tönt, aber wa isch dodemit: Kategorie:Person (Christetum)? Di "lächerlichi" Kategorii het vili Vortail: sie cha au Persone uufnee, wo sich för s Judetuum isetzed, obwoll si velicht kai Jude sind. Denn werd auch klaar, as de Jesus nöd drii ghört, oder chasch Du mer biwiise, as de Jesus irgetwie wichtig för s Judetum (gsii) sei? De Jesus und Maria spilet au im Islam e chliini bischaideni Role, sölet mer die jetz ono as Muslim oder Islam kategorisiere?

Minn Vorschlag, erstes emole werd gnau Bistimmt, wer i die Kategorii ghört (vgl. die tütschi WP) und luegemer, we denn no drii blibt. I der Form möchti die Kategorie aber sicher nöd bhalte. En Umbineig noch tütschem Vorbild fände gär nöd ase schlecht. --al-Qamar (Diskussion) 15:08, 19. Jan. 2013 (MEZ)

Die erste Christe si alli Juude gsi und au hüte no git s Juude, wo an Jesus as Messias glaube. Es si zwar nit grad vil, aber es git sä. Dr Jesus (wenn er überhaupt existiert het) isch noch de Gschichtli über en e glöibige Juud und fest in dr jüüdische Dradizioon verankeret gsi, het sich as Juud mit de röömische Bsatzer müesse usenandersetze und isch au as Juud umbrocht worde (nid nume as Juud, sondern as Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum, as Köönig vo de Juude). D Rolle, wo dr Jesus (d Maria e chli weniger) im Islam spiilt, isch sicher wichdig gnue (er isch immerhii äine vo de groosse Brofeete vom Islam), ass men en in d Kategorii Islam iine duet, so wien er au in dr Kategorie Christedum muess vorchoo, weniger as Person und mee as Idee.

E Kategorii «Person (Juudedum)» säit wirklig nüt us. Juude und Prosemite ghööre wirklig nid in die gliichi Kategorie, nume wil si alli öbbis mit em Juudedum z due häi. Bi de Prosemite isch das iiri Waal, d Juude chönne nid allzu vil drgeege due, ass si jüüdisch si. Sogar wenn si konvertiere blibe si halt immer no konvertierti Juude und nid nume d Antisemite vergässene daas nid, au d Juude sälber haltene daas vor. Wenn dä e Kategorii vo Lüt wo sich für d Juude iisetze wettisch ufdue, weer «Prosemit» besser, aber i halt das wirklig nid für nöötig.

Es isch immer guet, wemm mä öbbis nöis leert. Wenn dä emol en israelischi Identidäätscharte aaluegsch, no gseesch dört s Wort לאום, was mä as ‹Nazionalidäät› übersetzt. Bi miir stoot dört שוויצרי (Schwizer), bi Juude יהודי (Juud und nid Israeli), bi Araber ערבי (Araber). Liberali Israeli brobiere scho sit Joorzäänt ass das us dr Identidäätscharte gstriche wird, wil s äigetlig nid drii ghööri, aber vor allem die Religiöösi verdäidige die Kategorisierig, wil d Religioon nid uf dr Charte vorchunnt. Dr israelisch Staat underschäidet zwüsche Nazionalidäät und Bürgerschaft. (Es nimmt mi immer e chli Wunder, was si bim ene muslimische Zigüüner, wo franzöösische Staatsbürger und in Amerika uf s Wält choo isch, wurde schriibe.)Das isch alles en Erb vo dr russische Diaspora, won e Hufe vo de Staatsgründer vo Israel häär choo si.

Non e chli zu PC. Wenn öbber wäge sinere Nazionalidäät, Religion oder sexuelle Näigig verfolgt wird oder worden isch, isch das enzyklopeedisch wichdig und sött au kategorisiert wärde. Schliesslig sötte d Kategorie hälfe, relevanti Daate z finde. Dr Rathenau het villicht as Dütsche gläbt, er isch aber sicher as Juud gstorbe. Mä sött en aso as Juud und as Dütsche kategorisiere. I glaub nid, ass es e Juud git, wo das nid eso gseet, und i dängg, mr sötte au iiri Mäinig respektiere.

I glaub nid, dass mir d Juude sötte andersch behandle as die Dütsche. Wurdsch öbbe e Kategorii «Person (Dütschdum)» vorschloo anstatt vo «Dütsche»? - Andi d (Diskussion) 17:48, 19. Jan. 2013 (MEZ)

I ha emol gluegt, wie d Kategorie, wo Juude klassifiziere, in andere Sprooche häisse. Usser uf dr bayrische und dr dütsche Wikipedia häisse si überall ganz äifach in dr relewante Sprooch «Juud». Si mir us em dütsche Sproochruum eso vil besseri, schlöieri oder weeniger rassistischi Lüt, ass mir en anderi Bezäichnig bruuche und e Juud nid chönne e Juud lo si? - Andi d (Diskussion) 06:10, 20. Jan. 2013 (MEZ)

De tütschi Gaist isch nunemol kritischer - da gsiet mer scho a de Gaisteswösseschafte. Nöd umesoss hends die Tütsche ase wiit broocht und wenn si nöd ase blöd gsii wered i de erst Hälfti vom letschte Joorhundert - wer waiss, wääred d Ami a de Welt erspart blibe. S Problem a de Kateogri isch ass de Bigriff Juud im tütsche sowoll religiöös wie au ethnisch gmaint si cha, bi Christ, Muslim, Hindu und Buddhist isch do ganz klaar en Underschiid. Degege sind ethnischi Bigriff wie Araber oder Inder religiöös noitral, Juud aber nöd. E Kategoriie Juud isch drum scho problematisch, vor alem, wenn si nöd definiert isch. E Kategorie "Juud (Ethnii)" isch enzyklopädisch klarer, den chamer au haidnischi, muslimischi, christlichi oder atheistische Juude au driinee. E Kategorie "Juud (Religioo)" wär au wider klaar. Öbrigens findi vili Bizaichnige vo Kategorie ufenart "lächerlich" oder zumindest "hässlich". Offebar chömemer do laider nöd drumume. --al-Qamar (Diskussion) 09:11, 20. Jan. 2013 (MEZ)

I ha jetz en Erkläärig uf d Kategorii Site doo, ass es sich um dr Ethnos handlet. Chönnte mr s Ganze jetz villicht ad acta leege? - Andi d (Diskussion) 11:39, 20. Jan. 2013 (MEZ)

Entschaidig: Kai Konsäns erzilt > Kategori blybt. --Holder (Diskussion) 11:48, 24. Jan. 2013 (MEZ)